بررسی ماهیت حقوقی بیع متقابل نفتی ایران و سازگاری آن با پیمان منشور انرژی

بیع متقابل نفتی ایران به لحاظ حقوقی نوعی قرارداد خرید خدمت پیمانکاری است که به موجب آن طرف خارجی انجام عملیات توسعه یا بازیافت یک میدان نفتی یا گازی را با هزینه و سرمایۀ خود برعهده می‌گیرد. در مقابل شرکت ملی نفت تعهد می‌کند تمام هزینه‌های طرف خارجی را با بهرۀ مشخص و طیّ اقساط برابر و الزاماً از طریق نفت یا گاز حاصل از همان حوزۀ عملیاتی به او بازپرداخت نماید. پیمان منشور انرژی به عنوان کامل‌ترین معاهدۀ بین‌المللی در زمینۀ موضوعات مربوط به انرژی دارای دو گونه مقررات است: یکی مقررات نرم و دیگری مقررات سخت. با توجه به عضویت ناظر ایران و امکان‌سنجی پیوستن به این پیمان، بررسی ماهیت بیع متقابل از این جهت مورد بحث است که آیا این قرارداد با ماهیت ویژۀ خود در حقوق ایران، با مقررات سخت و الزام‌آور پیمان مغایرت دارد یا خیر.